هرکس تخصصی دارد

“هرکس تخصصی دارد.”

این جمله در کشور ما بسیار آرمانی بنظر میرسد. هرکس تخصصی دارد شعار و خط مشی تیم ماست هر چند که رسیدن به این نقطه کار بسیار سختی است ولی امیدواریم بتوانیم در این مسیر گام برداریم.

اما معنی این جمله برای ما چیست؟

برای روشن تر شدن مسئله برای شما یک مثال میزنم.

متن زیر یک نمونه از آگهی استخدام برنامه نویس در وب سایت های کاریابی است:

• مسلط بر  React JS و برنامه نویسی وب
• مسلط به برنامه‌نویسی Front-End و طراحی UI/UX شامل HTML5, CSS, JS, JQuery
• مسلط به BootStrap/AngularJS
• آشنایی کامل با Redux
• تسلط کامل بر NodeJS
• آشنایی کلی با زبان پایتون، Django و Django Templates
• آشنایی با Restfull API ، Json API و نحوه‌ی ارتباط گیری با آن‌ها
• مسلط به Photoshop یا نرم افزارهای مشابه

با توجه به تجربه شخصی ای که در زمینه کار با برنامه نویسان داشته ام احساس میکنم که برنامه نویسان موفق  روحیات و ساختار فکری منحصر به خود را دارند. از جمله اینکه یک برنامه نویس باید در چارچوب اصول مشخص حرکت کند و نظم فکری داشته باشد. علاوه بر این برنامه نویسان معمولا روابط اجتماعی ضعیفی دارند و بیشتر ترجیح میدهند که با کامپیوتر خود وقت بگذرانند تا در جمع افراد دیگر.اما در نقطه ی مقابل یک طراح و گرافیست باید خارج از چارچوب فکر کند تا نوآوری و خلاقیت داشته باشد و یا شخصی که متخصص در حوزه UI/IX است باید نسبت به طرز تفکر کاربران اطلاع داشته باشدو تا حدودی نیاز به شناخت روحیات کاربر و روابط عمومی مناسب دارد. در نتیجه بعید به نظر میرسد که یک برنامه نویس بتواند به خوبی نقش یک گرافیست و یا یک متخصص UI/UX را بازی کند علاوه بر این حتی در زمینه برنامه نویسی هم حوزه های مختلف از جمله front-end و back-end تخصص های  مجزا هستند که هر کدام نیاز به تجربه و صرف زمان زیاد دارد که با سرعت پیشرفت علم و تکنولوژی متخصص شدن در تمامی این بخش های نیاز به صرف زمان بسیاری دارد.

این نمونه کوچکی از رفتار حاکم در کشور ماست. با جستجو ساده در سایت های کاریابی به نمونه های مشابه دیگر نیز بر میخوریم. مانند استخدام گرافیست خلاق و ایده پرداز و متخصص در طراحی لوگو و مسلط به photoshop,inDesign,After Effect, Premiere

در کشور ما هرکس تخصصی ندارد با این حال همه متخصص هستند یکی از علل مهم چنین وضعیتی عدم وجود حق کپی رایت است چرا که هرکدام از ما به سادگی و با صرف کمترین هزینه ای میتوانیم یک نرم افزار تخصصی مانند photoshop, illustrator, autoCAD ,.. را بر روی کامپیوتر خود نصب کنیم و پس از کمی استفاده از این نرم افزارها خود را متخصص این حوزه بدانیم. اما اگر برای هر کدام از این نرم افزارها که میتواند قیمتی حدود ۱۰۰۰ دلار داشته باشد پول پرداخت میکردیم. آنگاه میتوانستیم با کیفیت بیشتر فقط بر روی یکی از این نرم افزارها وقت گذاشته و خود را متخصص در آن بدانیم.

اما لازم میدانم که به این نکته اشاره کنم که خود من نیز یکی از همین افراد هستم که تجربه کارکردن با بسیاری از این نرم افزارها را دارم. ولی وقتی  نتیجه ی کار من با یک طراح یا گرافیست مقایسه میشود تفاوت کاملا ملموس است. در هر صورت خیلی وقت ها اجتناب از انجام برخی کارها در پروژه ها امکان پذیر نیست.

اما از حق نگذریم باید از دید یک کارفرما نیز به مساله نگاه کنیم. برای شرکت های کوچک و یا حتی متوسط استخدام چند نیرو برای یک پروژه منطقی بنظر نمیرسد و در نتیجه بدنبال کسانی هستند که بتوانند چند بخش از پروژه را پیش ببرند. نتیجه این اتفاق این خواهد بود که از کیفیت پروژه کاسته میشود تا حاشیه سود شرکت تامین گردد.

به زبان ساده میتوان گفت که مدیران مجموعه برای بهبود کیفیت پروژه ها و پیشرفت از افراد مجموعه نباید انتظار تخصص های مختلفی داشته باشند و افراد شرکت هم پس از پیدا کردن حوزه علاقه خود سعی کنند فقط یک تخصص را پیش ببرند و تا حد امکان از مواردی که در حوزه تخصصی آنها نیست امتناع کنند.

یک راهکار مناسب با نگاهی بلند مدت تر استخدام نیمه وقت یا پروژه ای متخصصان است که باعث حفظ  کیفیت پروژه و صرفه جویی در هزینه ها میشود. اما سوال و معضل اصلی اینجاست در فضایی که همه متخصص هستند کارفرما چگونه متخصص واقعی را پیدا کند؟